Παιδιά με συχνές φυγές και ένα κράτος φευγάτο! Μέχρι πότε;

«16χρονη απουσιάζει από τον χώρο διαμονής της». «13χρονη απουσιάζει από το σπίτι της». «17χρονη απουσιάζει από τον χώρο φιλοξενίας της». «15χρονος απουσιάζει από τον χώρο διαμονής του». Είναι παιδιά που τα έχουμε μάθει με το όνομά τους από τις συχνές ειδοποιήσεις για απουσία από τον χώρο διαμονής τους, την ίδια ώρα που όλοι διαπιστώνουμε ότι υπάρχουν ελλείψεις στις παιδικές στέγες και τους εφηβικούς ξενώνες. Η ανακοίνωση κάθε φορά η ίδια. «Παρακαλείται οποιοσδήποτε γνωρίζει οτιδήποτε που μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό τους να επικοινωνήσει με τα ΤΑΕ ή με τη Γραμμή Επικοινωνίας του Πολίτη στο 1460 ή με τον πλησιέστερο αστυνομικό σταθμό». Αλήθεια, ρωτάει κανείς αυτά τα παιδιά με συχνές φυγές πού πάνε; Διότι ευτυχώς μέχρι στιγμής επιστρέφουν. Την επόμενη φορά όμως;

[rml_read_more]

Η μαρτυρία της αρχιτέκτονα Μ. Βαρσανίδου που φτάνει κοντά μας μέσω ενός κοινού φίλου συγκλονίζει. «Επισκεφτήκαμε με έναν συνάδελφό μου μια πολυκατοικία για σκοπούς επιθεώρησης. Έπρεπε να πάμε και στην ταράτσα της πολυκατοικίας, μέσα στα πλαίσια της αξιολόγησης, οπόταν όταν φτάσαμε στο τελευταίο σκαλί, στο πλατύσκαλο, βρήκαμε ένα παιδί που κοιμόταν εκεί. Τρόμαξε μόλις μας είδε. Τον ρωτήσαμε εάν είχε κοιμηθεί εκεί. Μας είπε ότι περιμένει κάποιο φίλο του, ότι είναι καλά. Σιγά-σιγά, αρχίσαμε να του μιλούμε για να καταλάβουμε, διότι προφανώς συνέβαινε κάτι. Εν τω μεταξύ, ειδοποιήθηκε και η Αστυνομία, βρήκαμε τηλέφωνο αστυνομικού σταθμού διότι ο 4ψήφιος επί 20 λεπτά δεν απαντούσε. Κατεβήκαμε από την πολυκατοικία, από τα σκαλιά, πήγαμε στο απέναντι καφέ. Τον είχα κεράσει κάτι. Μιλούσαμε, προσπαθούσα να καταλάβω τι συνέβαινε, τι του συνέβαινε, περιμένοντας να έρθει κάποιος αρμόδιος. Την Αστυνομία, για να πω την αλήθεια, δεν την περίμενα. Περίμενα κάποια ομάδα με λειτουργούς διότι πρόκειται για ένα παιδί. Σε καμιά ώρα περίπου, και ενώ το παιδί γύριζε πίσω συνέχεια -ήταν ανήσυχος και ταλαιπωρημένος-, είδε δύο αστυνομικούς στην απέναντι πλευρά να πλησιάζουν. Πανικοβλήθηκε, λέει ‘θα φύγω’. Πριν να φύγει όμως του έδωσα το τηλέφωνό μου και έφυγε. Πλησίασε ο ένας αστυνομικός, τον έφερε στο καφέ ο συνάδελφός μου που τους περίμενε στην πολυκατοικία. Ρώτησε τι έχει συμβεί, ποιος έφερε τον μικρό εδώ. Του εξήγησα. Του είπα ότι 'απομακρύνθηκε διότι σας είδε ένστολους, πανικοβλήθηκε'. Με ξένισε το ότι δεν είχαν πάρει τα στοιχεία μας. Δεν είχαν ρωτήσει λεπτομέρειες πολλές. Ήταν μια διεκπεραιωτική διαδικασία για αυτούς».

Η ιστορία βεβαίως συνεχίζεται, αλλά για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου αρκεί η απάντηση των αστυνομικών στην αρχιτέκτονα που είχε δει σε σχετική ανάρτηση πως το παιδί ήταν ένα από τα παιδιά που απουσίαζαν από τον χώρο διαμονής τους. «Α, αυτό το παιδί φεύγει συχνά».

Το τι ένιωσε η Μ. Βαρσανίδου είναι αποδεικτικό της κατάστασης. «Ένιωσα μέσα από αυτή την εμπειρία μου ότι το σύστημα πάσχει. Ότι έχει ελλείψεις. Δεν υπάρχει μια σωστή σειρά, μια δομή σωστή και γι’ αυτό. Και ακούμε τόσα περιστατικά. Θεωρώ ότι δεν είναι τυχαίο που ακούμε τόσα πολλά περιστατικά. Πρέπει η κοινωνία, το σύστημα να εγκύψουν πάνω από αυτά τα παιδιά και να αντιμετωπιστούν πολύ διακριτικά». Οι συχνές φυγές παιδιών δεν είναι ένα άλλο κοινωνικό πρόβλημα, όσα και αν είναι αυτά, που μπορεί να περιμένει. Ήδη αρμόδιοι δεσμεύονται για άμεσες λύσεις. Ήδη η Αστυνομία λειτουργεί ειδικό κλιμάκιο στη Λεμεσό για τέτοιες περιπτώσεις και για παραπομπή περιστατικών ενδοοικογενειακής βίας, ενώ οι ΥΚΕ -που, σημειωτέον, δεν μπορούν από μόνες τους να επιλύσουν όλα τα κοινωνικά προβλήματα του τόπου χωρίς συνέργειες- προωθούν τη δημιουργία εξειδικευμένης δομής και εξειδικευμένων προγραμμάτων θεραπευτικής παρέμβασης για παιδιά με συχνές φυγές σε συνεργασία με άλλες αρμόδιες υπηρεσίες. Ωστόσο, από όσα καταγράψαμε αυτές τις μέρες και μέσω τηλεόρασης, το σύστημα εξακολουθεί να πάσχει και αυτό γιατί η κάθε υπηρεσία βλέπει το δικό της κομμάτι. Το πρόβλημα με την απουσία ψυχολόγου στις στέγες που φιλοξενούν ανήλικα έθιξε η επίτροπος Προστασίας του Παιδιού που σκοπεύει να ενημερώσει σχετικά και τον υπουργό Υγείας για τα προβλήματα που προκύπτουν με τις Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας, μια νευραλγική υπηρεσία σε τέτοια θέματα που πρέπει να είναι περισσότερο παρούσα.

ΥΓ: Δεν αρκούν οι καλές προθέσεις. Αυτά τα παιδιά έχουν ανάγκη από ειδική φροντίδα. Κυρίως από μια φιλόξενη αγκαλιά για να χωρέσει μέσα ό,τι κουβαλούν, ό,τι τα αναστατώνει, τα τρομάζει και τα πολιορκεί.